Dubbeldiagnoses

Met dubbeldiagnoses verwijzen we naar mensen die niet alleen hoogbegaafd (al is dat eigenlijk geen diagnose) zijn, maar ook een diagnose hebben als AD(H)D, een aan autisme verwante stoornis, dyslexie of andere leer- en/of gedragsproblematiek. Eigenlijk klinkt dat raar, want mensen zijn natuurlijk nooit hun diagnose. De uitdrukking stamt uit het Engels waar gesproken wordt over Twice-exceptionals of 2E.

Hoogbegaafdheid en een andere diagnose

Je kunt je vast voorstellen dat het problemen kan opleveren wanneer je twee ‘labels’ meedraagt. het is belangrijk om voor beide elementen goede begeleiding te ontvangen. Sommige mensen kunnen heel goed problemen maskeren of opvangen met hun intelligentie. Het komt voor dat:

  • de hoogbegaafdheid en de leer- en/of gedragsproblemen allebei worden opgemerkt
  • de hoogbegaafdheid wordt (h)erkend maar de leer- en/of gedragsproblemen niet
  • de leer- en/of gedragsproblemen worden opgemerkt maar de begaafdheid niet
  • de hoogbegaafdheid en de leer- en/of gedragsproblemen beiden niet worden opgemerkt

Helaas wordt er ook wel eens een verkeerde diagnose afgegeven, waarbij alle kenmerken worden toegeschreven aan de diagnose, terwijl er wel degelijk sprake is van hoogbegaafdheid. Dan ontvangt iemand dus niet de (h)erkenning en begeleiding die noodzakelijk is. Schakel daarom een goede specialist in die weet waarop gelet moet worden.

Belangrijke verschillen tussen mensen die hoogbegaafd zijn en mensen die zowel hoogbegaafd zijn als een stoornis hebben in het autistisch spectrum (ASS), zijn te herkennen op een aantal gebieden:

HB                                                                           HB+ASS

  • Taalgebruik                  de leeftijd vooruit                                                 belerend, monotoon
  • Geheugen, kennis       excellent begrip, verbanden leggen,                 excellent geheugen voor feitjes en beelden,                                            abstract denken                                                    weinig verbanden, betekenisverlening                                                                                                                                     beperkt
  • Aandacht, interesse    sterke focus, absorberen, selectief                    fixaties, obsessief
  • Interactie                      perspectief innemen, empathie                         gebrek aan empathie, niet bewust van                                                                                                                                      impact op anderen
  • Eenzaamheid               zich bewust van anders-zijn, onafhankelijk    niet weten hoe vrienden te maken, sociaal                                              introvert gedrag of juist clownesk                     geïsoleerd of juist opdringerig

Agnes Burger-Veltmeijer is de specialist op dit gebied, voor meer informatie zie https://agnesburger.nl