Overexcitabilities

Overexcitabilities is een term die komt uit de theorie van Kazimierz Dabrowski over Positieve Desintegratie. We doelen hierbij op de diverse gevoeligheden die hoogbegaafde mensen laten zien. Deze gevoeligheden uiten zich op:

• psychomotorisch gebied, een hoog energielevel, bewegingsonrust, druk praten
• zintuiglijk gebied, gevoelig voor schoonheid, snel overprikkelde zintuigen
• intellectueel gebied, leerhonger, denken over het eigen denken, ideeën ontwikkelen
• beeldend gebied, grote verbeeldingskracht, fantasie
• emotioneel gebied, intens, sterk gevoelsbewustzijn, sensitief, empatisch

Er bestaat een sterk verband tussen hoogbegaafdheid, hoogsensitiviteit en deze zogenoemde overexcitabilities. Het gedrag dat hieruit voortvloeit kan op veel onbegrip stuiten. Opwinding kan worden gezien als excessief, niet stil kunnen zitten wordt vaak beschouwd als gedrag dat hoort bij ADHD. De vele vragen en doorvragen worden ervaren als zeuren of als brutaliteit en ondermijning van het gezag. De grote verbeeldingskracht wordt gezien als gebrek aan realiteitszin. Het opgaan in interesses en passies wordt bekeken als obsessief gedrag of aan autisme verwant gedrag. De sterk beleefde emoties worden gezien als kinderachtig en creatieve eigenzinnigheid wordt opgevat als ongemotiveerd en tegendraads. Echter, dit uitzonderlijke gedrag is verbonden met het zelf, de eigen persoonlijkheid en daarom de moeite waard gekoesterd en ontwikkeld te worden.